درباره آبشار لاتون

آبشار لاتون در استان گیلان ، 15 کیلومتری جنوب شهرستان آستارا ، شهر لوندویل روستای کوته کومه جای گرفته ‌است . ارتفاع تقریبی آبشار لاتون 105 متر است که به لحاظ بلندی ، مرتفع ترین آبشار گیلان و ایران به حساب می‌آید . علاوه بر آبشار اصلی ، آبشاری دیگر در 10 متری آن قرار دارد که ۶۵ متر ارتفاع دارد و سرریز آب آن نسبت به آبشار اصلی بیشتر و پرعرض تر است . در بالادست آبشار بزرگ لاتون ، سه حوض بزرگ طبیعی با سه آبشار 10 متری وجود دارد که از زیبایی‌های بی نظیر و منحصر به فرد منطقه لاتون است .
فاصله از روستای کوته کومه تا آبشار حدود ۶ کیلومتر است که در مدت طی این مسافت 3/۵ ساعتی در حدود 750 متر ارتفاع زیاد می‌شود . مسیر صعود آبشار تپه‌هایی جنگلی و بسیار زیباست که در طول مسیر چشمه‌های فراوانی با آبی خنک و نوشیدنی دیده می‌شود . انتهای مسیر نیز دارای پرتگاه‌هایی خطرناک و مرگبار است . آبشار از فاصلهٔ 500 متری قابل رویت است . در مسیر صعود به آبشار لاتون به روستای قدیمی آسیو شوان می‌رسیم که تقریباً خالی از سکنه است . به زبان تالشی ، آسیو به معنی آسیاب و شوان به معنی کنار رودخانه می‌باشد .
در حاشیهٔ آبشار یکی از زیباترین جنگل‌های متراکم بکر و دست ‌نخوردهٔ گیلان با انبوهی از درختان آلو ، به ، گلابی ، گردو ، فندق و سیب وحشی وجود دارد که در 9 ماه از سال سرسبزی و زیبایی خود را حفظ می‌کند . از تنوع جانوری اطراف ابشار نیز می‌توان به گرگ ، گراز ، خرس (نادر) ، جوجه تیغی ، اسب ، گاو و ... اشاره کرد . این آبشار از دامنه‌های شرق کوه اسپیناس "اسپینه" سرچشمه گرفته و به رودخانهٔ لوندویل که با طول 17 کیلومتر خود نیز از کوه اسپیناس "اسپینه" سرچشمه گرفته سرازیر می‌شود و با شیب تندی به سمت کوته کومه و لوندویل حرکت کرده و در آخر وارد دریای خزر می‌شود .
حجم آب آبشار در فصول مختلف سال متفاوت است ولی در تمام فصول آب دارد . همچنن قلعه‌ای اعجاب انگيز بر فراز آبشار واقع شده است كه به قلعه "بز" معروف است . و یکی از قلعه‌های بابک خرمدین می‌باشد . ولی متاسفانه هیچ کاوشی روی این قلعه رسوخ ناپذیر انجام نپذیرفته است .